Een gesloopte bushalte, een kapotte prullenbak, lek gestoken banden, graffiti: vandalisme is het opzettelijk vernielen van andermans spullen (publiek of particulier), zonder dat de dader daaraan zelf materieel voordeel behaalt. Vandalisme kost de overheid jaarlijks veel geld.
Wat is vandalisme?
Vandalisme is het expres kapotmaken van dingen. De juridische definitie luidt: het opzettelijk en wederrechtelijk vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken van een goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort. De dader moet dus de opzet hebben om genoemde vernieling te plegen en daarbij moet hij of zij dat wederrechtelijk doen, dus zonder toestemming/instemming van de eigenaar. Voorbeelden van vandalisme zijn onder andere de spiegels van auto’s aftrappen, bushokjes vernielen, verkeersborden kapotmaken, bloembakken omgooien, en graffiti. Plegen mensen in groepen vandalistische activiteiten? Dan spreekt de wet van openlijke geweldpleging.
Wat zijn de gevolgen van vandalisme?
Uitingen van vandalisme zijn geen halsmisdrijven. Maar ze kosten de maatschappij elk jaar wel veel geld. Zo kost het vervangen van een ruit van een bushokje € 310, kost een nieuw bushokje € 4.080 en komt het vervangen van een brievenbus uit op zo’n € 950. Soms is de schade ook immaterieel. Zoals bij de vernieling van een kunstwerk of als een clubhuis wordt vernield waarvoor een vereniging lang heeft gespaard. Ook is het niet prettig wonen in een wijk met kapotte bushokjes of vernielde speeltoestellen.
Wie plegen doorgaans vandalistische activiteiten?
De grootste groep bestaat uit jongeren tussen de 10 en 20 jaar. Het is niet zo dat de daders uit een bepaald milieu komen. Vernielen gebeurt door jongeren uit alle lagen van de bevolking. Bij de jongste vernielers (10-12 jaar) wordt gesproken van ‘spelvandalisme’. De vernielingen gebeuren niet per se opzettelijk, maar zijn het gevolg van een uit de hand gelopen spel. Bij vandalen tussen de 12 en 16 jaar gaat het om prestigevandalisme. Jongeren willen zich ten opzichte van elkaar bewijzen. Of het gebeurt uit pure verveling. Jeugdigen boven de 16 jaar slaan doorgaans aan het vernielen uit frustratie. Groepsgedrag is een belangrijk aspect: onder invloed van de groep wordt vaak vandalisme gepleegd.
Ik ben slachtoffer of getuige van vandalistische activiteiten. Wat moet ik doen?
Meld het altijd bij de politie via 0900-8844, of neem contact op met uw gemeente. Als zij weten op welke locaties vernielingen worden gepleegd, zijn deze plekken beter in de gaten te houden of worden andere maatregelen genomen om vandalen af te schrikken. Ook is schade dan snel te repareren. Vernielingen leiden meestal tot meer vernielingen.
Betrapt u vandalen op heterdaad? Meld dit dat meteen via nummer 112. U kunt ook een melding doen bij uw wijkagent. Meld vernielingen ook bij gemeente Roosendaal.
Meld vandalisme ook bij uw buren. Zo blijft ook uw buurt alert op verdachte personen en activiteiten. Wellicht is er een buurtpreventiegroep of kunt u er een met uw buren beginnen.
Wat doet de politie tegen vandalisme?
De politie houdt toezicht op plaatsen waar veel vernielingen worden gemeld.
- Ook neemt de politie naar aanleiding van meldingen contact op met de juiste instanties (gemeentes).Vernielingen leiden vaak tot meer vernielingen.
- De politie zorgt er voor dat de juiste mensen en organisaties worden gemobiliseerd. Bijvoorbeeld schoolbesturen, gemeenten, wijkverenigingen en maatschappelijke werkers.
- Als u aangifte doet, kan de rechter de dader een gebiedsverbod opleggen. Deze maatregel geldt maximaal twee jaar en kan worden ingezet naast een geldboete, taakstraf of gevangenisstraf.
- De politie verwijst jongeren tussen de 12 en 18 jaar die voor de eerste keer worden aangehouden door naar bureau Halt.
Hoe pakt bureau Halt jonge vandalen aan?
Bureau Halt legt alternatieve straffen op. Jongeren moeten een aantal uren werken en de veroorzaakte schade vergoeden. De jongeren moeten wel bekennen dat ze fout zijn geweest en instemmen met de afspraken die Halt met hen maakt. Zijn de jongeren alle afspraken nagekomen? Dan stuurt Halt een positief advies naar de politie. De zaak is hiermee afgedaan. Het Openbaar Ministerie stelt dan geen vervolging in en de jongeren krijgen ook geen strafblad.
Wie is aansprakelijk voor de schade die door vandalen wordt veroorzaakt?
- Is de dader bekend en meerderjarig? Dan wordt de schade verhaald op de dader zelf.
- Is de dader nog geen 14 jaar? Dan wordt de schade altijd vergoed door de aansprakelijkheidsverzekering van ouders. Boven de 14 jaar moeten de ouders zelf de schade vergoeden.
- Wordt de dader niet gevonden? Dan is de schade voor de eigenaar van het object.
Wat kan ik doen om mij tegen vandalisme te beschermen?
Woning:
- Installeer bewegingsmelders. Daarmee gaan lichten aan als iemand op uw terrein komt. In een goed verlichte omgeving gaan vandalen minder gauw te werk.
- Houd (schuur)deuren, ramen en deuren altijd op slot. Laat geen losse objecten, zoals tuinmeubelen, gereedschap of afvalcontainers in de (voor)tuin rondslingeren.
Auto:
- Parkeer als het even kan uw auto in een garage. Zet uw auto liever niet op een doorgaande weg waar uitgaanspubliek op de terugweg langsloopt. Uw auto heeft zo een kras te pakken.
- Is binnen parkeren niet mogelijk? Zet uw auto dan op een goed verlichte plek.
- Klap uw buitenspiegels in.
- Gebruik een alarmsysteem om uw auto te beveiligen.
Fiets:
- Zet uw fiets als het even kan ’s nachts binnen in een schuur of portiek.
- Parkeer uw fiets altijd in de buurt van andere fietsen en op een goed verlichte plek.
Bron: Politie